Είναι καλοκαίρι, βρισκόμαστε στην Ελλάδα και έχουμε το μεγάλο πλεονέκτημα ότι μπορούμε εύκολα και απλά να απολαμβάνουμε τη μεσογειακή διατροφή, η οποία θεωρείται πρότυπο για την υγεία και την ευεξία μας.
Η μεσογειακή διατροφή βασίζεται στην κατανάλωση φρούτων και λαχανικών αλλά δεν είναι μόνο αυτό, καθώς περιλαμβάνει και τις συνταγές του κάθε τόπου που βρίσκεται στην συγκεκριμένη περιοχή, τις μεθόδους μαγειρέματος αλλά και την γενικότερη κουλτούρα και τρόπο ζωής που έχουν οι άνθρωποι που ζουν στη Μεσόγειο.
Και ενώ εμείς στην Ελλάδα θα έπρεπε να τιμούμε αυτή την διατροφή και να την ακολουθούμε με κάθε τρόπο, τις τελευταίες δεκαετίες φαίνεται να έχουμε ξεχάσει τα οφέλη της και να έχουμε ασπαστεί άλλες διατροφικές συνήθειες, κουζίνες άλλων τόπων και κουλτούρες που πολλές φορές μοιάζουν σαν ξένα παπούτσια μέσα στα πόδια μας. Η αλήθεια είναι, όμως, πως το μυστικό της καλής υγείας και της γερής καρδιάς βρίσκονται στη γαστρονομία των προγόνων μας αλλά και στην απλότητα του τρόπου ζωής, την αυθεντικότητα και την ανέμελη θεώρηση των πραγμάτων. Αν βρίσκαμε τη γενναιότητα να επικεντρωθούμε σε όσα απλά και όμορφα έχουμε αφήσει πίσω μας ενδεχομένως να είχαμε περισσότερες ευκαιρίες να ζήσουμε μια μακροχρόνια, ουσιαστική ζωή. Κάνοντας μια καλή αρχή από την κατσαρόλα και το πιάτο μας, ίσως τα καταφέρουμε.
Γιατί η μεσογειακή διατροφή;
Από το 1960 οι επιστήμονες άρχισαν να παρατηρούν πως στις χώρες της Μεσογείου εμφανίζονταν λιγότερες καρδιαγγειακές νόσοι και προβλήματα καρδιάς από ότι συνέβαινε στην Αμερική και την Βόρεια Ευρώπη. Οι μελέτες επικεντρώθηκαν στη διατροφή και έτσι αποδείχθηκε ότι ο τρόπος διατροφής αυτών των χωρών οδηγούσε σε μικρότερους δείκτες χοληστερόλης και αρτηριακής πίεσης. Πολύ σύντομα, η συγκεκριμένη διατροφή αναγνωρίσθηκε ως πρότυπο από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και άρχισε να προτείνεται από τους γιατρούς της Αμερικής ως το πρόγραμμα υγιεινής διατροφής που προστατεύει από πολλές ασθένειες.
Τι είναι η μεσογειακή διατροφή;
Όταν μιλάμε για μεσογειακή διατροφή δεν εννοούμε συνήθως συγκεκριμένες συνταγές αλλά περισσότερο τα κύρια συστατικά που πρωταγωνιστούν στις παραδοσιακές κουζίνες των χωρών της Μεσογείου, όπως τα λαχανικά, τα φρούτα, τα όσπρια, οι ξηροί καρποί, το αλεύρι ολικής άλεσης, το ελαιόλαδο αλλά και μερικά βότανα, μπαχάρια και μυρωδικά που φύονται σε αυτά τα μέρη. Αυτά τα συστατικά και ο συνδυασμός τους θεωρούνται πολύτιμα και προτείνονται με αυτή την συχνότητα:
- Κάθε μέρα μπορούμε να τρώμε λαχανικά, δημητριακά, φρούτα και φυτικά λίπη.
- Κάθε εβδομάδα ψάρια, πουλερικά, όσπρια και αυγά.
- Μικρές ή μεσαίες μερίδες γαλακτοκομικών
- Πολύ περιορισμένη κατανάλωση κόκκινου κρέατος.
- Ελάχιστη ζάχαρη και αν μπορούμε καθόλου επεξεργασμένα τρόφιμα.
Στην βάση της πυραμίδας της μεσογειακής διατροφής βρίσκονται τα λαχανικά, που ειδικά στην Ελλάδα τα αγαπούμε πολύ και το καλοκαίρι ξέρουμε να τα μαγειρεύουμε με πολλούς, διαφορετικούς τρόπους. Τα περίφημα λαδερά μας, είναι γεμάτα βιταμίνες και έχουν μεγάλη περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες και νερό. Ουσιαστικά, μας δίνουν τον τρόπο να έχουμε νόστιμα, λαχταριστά και υγιεινά γεύματα, ιδανικά για τις ζεστές μέρες της εποχής. Το ίδιο καλά για την υγεία μας είναι και τα, γεμάτα πρωτεΐνες, όσπρια που μπορούμε να τα απολαύσουμε σε κρύες σαλάτες. Μάλιστα τα όσπρια, ιδίως όταν συνδυάζονται με ρύζι, μας χορταίνουν πολύ εύκολα γι’ αυτό και προτείνονται σε όλους όσους κάνουν δίαιτα ή προσέχουν τις θερμίδες που καταναλώνουν.
Το ψητό κοτόπουλο και τα ψάρια σε συνδυασμό με μεγάλες ωμές σαλάτες και ελαιόλαδο είναι επίσης εύκολα γεύματα που μας δίνουν πολλά θρεπτικά συστατικά χωρίς να απειλούν την υγεία μας.
Ένας ακόμη σοβαρός λόγος για να προτιμούμε τα φρούτα και τα λαχανικά που περιλαμβάνονται στη μεσογειακή διατροφή είναι ότι περιέχουν πολλά αντιοξειδωτικά συστατικά και έτσι μας προστατεύουν από την επίθεση των ελεύθερων ριζών που προκαλούνται από την υπεριώδη ακτινοβολία. Το ίδιο ευεργετικό για την υγεία μας είναι το διάσημο γιαούρτι μας. Πλούσιο σε προβιοτικά και ασβέστιο μπορεί κάλλιστα να αναλάβει τον ρόλο του δεκατιανού ή του βραδινού μας, συνδυάζοντάς το με φρεσκοκομμένα φρούτα.
Στη μεσογειακή διατροφή, οι κύριες πηγές λίπους προέρχονται από φυτικές πηγές, όπως το ελαιόλαδο ή οι ξηροί καρποί και ουσιαστικά είναι ακόρεστα λίπη που αποδεδειγμένα μειώνουν συνολικά την χοληστερόλη. Το ίδιο σημαντικά για την υγεία της καρδιάς μας είναι τα ψάρια, που περιέχουν ωμέγα-3 λιπαρά για τα οποία έχει αποδειχθεί ότι μειώνουν τον κίνδυνο του εγκεφαλικού αλλά και της καρδιακής ανεπάρκειας. Τα καλά λιπαρά ελαττώνουν ακόμη τα τριγλυκερίδια, που σχετίζονται με την αθηροσκλήρωση και προκαλούν μεγάλα προβλήματα στην υγεία μας. Μικρές δόσεις από όστρακα αλλά και άπαχα ψάρια αποτελούν ακόμη μερικές επιλογές αυτής της διατροφής που συμβάλλει καθοριστικά στην υγεία και την μακροζωία.
Πέρα από τις διατροφικές επιλογές, στη μεσογειακή διατροφή παίζει μεγάλο ρόλο το μοίρασμα του φαγητού με την οικογένεια και τους φίλους, που προκαλεί αίσθημα ευεξίας, πληρότητας και χαράς. Με αυτόν τον τρόπο έχουμε ακόμη μεγαλύτερα οφέλη για την υγεία του οργανισμού μας και την καλή ψυχολογία μας. Σε αυτά τα τραπέζια κυρίαρχο ρόλο έχει και το κρασί που αποτελεί και αυτό μέρος της μεσογειακής κουλτούρας. Για το κρασί, ιδίως το κόκκινο, επικρατούσε παλιότερα η άποψη ότι είναι καλό για την καρδιά καθώς την ενδυναμώνει. Η αλήθεια είναι πως το κρασί οφείλουμε να το καταναλώνουμε με μεγάλη προσοχή και μέτρο. Ένα ποτήρι με το φαγητό μας είναι υπεραρκετό για να εκμεταλλευτούμε τα οφέλη του χωρίς να μας βλάψει.
Βρισκόμαστε στην καρδιά του Ιουλίου και τα μποστάνια είναι γεμάτα από τριζάτα λαχανικά. Η ζέστη έχει μειώσει την όρεξή μας και τα βαριά φαγητά μάς προκαλούν δυσφορία. Είναι η σωστή στιγμή για να αρχίσουμε να τρώμε πιο μεσογειακά, αληθινά και απλά, με την ελπίδα ότι θα συνεχίσουμε την ίδια φιλοσοφία και το φθινόπωρο. Μετριάζοντας το αλάτι ή αντικαθιστώντας το με βότανα, αποφεύγοντας το κρέας και τα έτοιμα γεύματα και μαγειρεύοντας όσπρια σε κρύες σαλάτες και ψητά φρέσκα ψάρια, θα καταφέρουμε να περάσουμε ένα ελαφρύ, δροσερό καλοκαίρι. Έτσι θα υποστηρίξουμε την καρδιά μας, θα νιώσουμε καλύτερα το σώμα μας και θα ενισχύσουμε την ψυχολογία μας.
Αν θέλουμε ακόμη καλύτερα αποτελέσματα μπορούμε να εμπλουτίσουμε τη διατροφή μας με συμπληρώματα διατροφής που έχουν αντιοξειδωτική δράση, μουρουνέλαιο και άλλα συστατικά που θωρακίζουν το ανοσοποιητικό και ενδυναμώνουν τον οργανισμό μας. Ελάτε να συζητήσουμε μαζί τις επιλογές που υπάρχουν.