Ο βήχας προκαλείται από διάφορες αιτίες και μπορεί να είναι αθώος ή αρκετά σοβαρός. Από την εποχή που ξεκίνησε η πανδημία, το βήξιμο μπήκε στην κόκκινη ζώνη. Αρκεί να βήξει κάποιος μια φορά για να τον κοιτάξουμε με φόβο ή ακόμη και να του ζητήσουμε να απομακρυνθεί από κοντά μας. Φυσικά, αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να βρούμε την αιτία που τον δημιουργεί, και να αναζητήσουμε τους τρόπους που θα τον αντιμετωπίσουμε, ώστε κάνοντας τις σωστές κινήσεις, να τον αφήσουμε πίσω μας.
Τι είναι ο βήχας;
Ο βήχας είναι μια αντανακλαστική αντίδραση που βοηθά τους αεραγωγούς μας να απελευθερώνονται και να διατηρούνται καθαροί. Ουσιαστικά, βοηθά το σώμα μας να θεραπευτεί και, το πιο σημαντικό, λειτουργεί σαν συναγερμός αφού μας παρακινεί να αναζητήσουμε τι συμβαίνει στον οργανισμό μας. Ο βήχας μπορεί να οφείλεται στο άσθμα, σε ένα απλό κρύωμα, σε μια δυσκολία στην κατάποση ή σε κάποια λοίμωξη του αναπνευστικού. Ας δούμε τα διάφορα είδη του.
Τα είδη του βήχα
Υπάρχουν διάφορα είδη βήχα και συνήθως τα χωρίζουμε με τη διάρκειά τους, την επιμονή αλλά και τη φύση της βλέννας που παράγεται:
- Ο οξύς βήχας εμφανίζεται αιφνιδιαστικά και διαρκεί δύο με τρεις εβδομάδες.
- Ο υποξύς μπορεί να διαρκέσει ακόμη και οκτώ εβδομάδες και συνήθως κάνει την εμφάνισή του μετά από μια λοίμωξη.
- Μετά από τις οκτώ εβδομάδες, μιλάμε για τον χρόνιο βήχα ή για τον επίμονο βήχα που δεν ανταποκρίνεται σε κάποιες θεραπείες.
Υπάρχει ο παραγωγικός βήχας που είναι υγρός και προκαλεί βλέννα ή φλέγμα αλλά και ο ξηρός που δεν έχει εκκρίσεις. Επίσης, ο βήχας μπορεί να κατηγοριοποιηθεί ανάλογα με τον ήχο που παράγει. Ο παιδικός κοκκύτης ακούγεται σαν ένα βουητό. Ο βήχας της λαρυγγοτραχειοβρογχίτιδας είναι κοφτός και επαλαμβανόμενος σαν γάβγισμα και ο βήχας που οφείλεται σε λοίμωξη ή άσθμα είναι συρτός σαν σφύριγμα.
Επίσης, υπάρχει ο βήχας που παρουσιάζεται στη διάρκεια της μέρας, ο νυχτερινός αλλά και εκείνος που προκαλεί παλινδρόμηση και μπορεί να καταλήξει σε εμετό.
Σημαντικό είναι να ξέρουμε πως βήχα μπορεί να έχει ο καθένας μας. Απλώς, κάποιες κατηγορίες ανθρώπων, όπως οι καπνιστές, αυτοί που υποφέρουν από αλλεργίες ή έχουν χρόνιες ασθένειες του αναπνευστικού, είναι πιο πιθανό να βήχουν έντονα για μεγάλα διαστήματα μέσα στον χρόνο.
Τι άλλο προκαλεί βήχα;
Μερικές φορές, ο βήχας προκαλείται από τις συνθήκες του περιβάλλοντος που ζούμε ή εργαζόμαστε. Αν υπάρχουν έντονες μυρωδιές από αρώματα ή καθαριστικά, είναι πολύ πιθανόν να εμφανίσουμε βήχα. Όπως αν δουλεύουμε σε περιβάλλον με καπνό ή σε χώρους που έχει αναπτυχθεί υγρασία και μούχλα. Βήχας προκαλείται ακόμη από την σκόνη, την γύρη αλλά και το τρίχωμα των κατοικίδιων μας.
Τη διάγνωση για τον βήχα μας μπορεί να την κάνει μόνο ένας ειδικός υγείας. Εκείνος, θα ακούσει με προσοχή τα συμπτώματα που θα περιγράψουμε και θα μας προτείνει περαιτέρω εξετάσεις. Είναι πιθανό να έχουμε μια έξαρση της αλλεργίας μας, να έχουμε κάποια ίωση ή λοίμωξη, να έχουμε κρυώσει ή να απειλούμαστε ακόμη και από πνευμονία η οξεία ιγμορίτιδα. Επίσης, μπορούμε να έχουμε γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια ή κάποιο πρόβλημα στις φωνητικές χορδές μας που πρέπει να αντιμετωπίσουμε άμεσα. Επίσης, ο βήχας είναι ένα από τα συμπτώματα του long Covid. Στην περίπτωση αυτή, συνοδεύεται από αίσθημα κόπωσης, δυσκολία στην συγκέντρωση και βαριά ή δύσκολη αναπνοή.
Πώς μπορούμε να σταματήσουμε ή να περιορίσουμε τον βήχα.
Είναι δυνατόν να αντιμετωπίσουμε τον βήχα, να τον θεραπεύσουμε και, φυσικά, να τον ανακουφίσουμε. Αν έχουμε κάποια λοίμωξη, ο γιατρός θα μας προτείνει κάποιο αντιβιοτικό σκεύασμα ή αν υποφέρουμε από βήχα λόγω κάποιας άλλης πάθησης, θα δώσει την κατάλληλη αγωγή. Σίγουρα, αυτό που θα μας βοηθήσει επιπλέον είναι να ζούμε και να δουλεύουμε σε ένα καθαρό περιβάλλον που αερίζεται συχνά και δεν έχει υψηλά επίπεδα υγρασίας ή ξηρότητας. Επίσης, πιθανώς ο γιατρός θα μας προτείνει να περιορίσουμε ή να κόψουμε το κάπνισμα αλλά και τα έντονα αρώματα από όπου και αν προέρχονται: άρωμα που φοράμε στο σώμα μας, καθαριστικά με έντονη μυρωδιά, μαλακτικά ρούχων και ό,τι άλλο μπορεί να ερεθίζει το αναπνευστικό μας.
Για να ανακουφίσουμε τον βήχα μας μπορεί να μας βοηθήσει το νερό αλλά συνήθως χρειαζόμαστε κάτι πιο δραστικό. Τα ζεστά βοτανικά ροφήματα με μια κουταλιά μέλι θα μαλακώσουν τον λαιμό μας και το ίδιο θα συμβεί με κάποιες καραμέλες με εξειδικευμένη σύνθεση που θα βρούμε στο φαρμακείο. Σημαντική βοήθεια προσφέρουν τα διάφορα σιρόπια, που έχουν δημιουργηθεί για να αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά κάθε τύπο βήχα. Μάλιστα, υπάρχουν φυτικά σιρόπια με εξαιρετική δράση που απευθύνονται τόσο σε ενήλικες όσο και σε παιδιά.
Μπορούμε να προλάβουμε τον βήχα;
Ο βήχας είναι ενοχλητικός και μπορεί να μας κάνει να χάσουμε ακόμη και τον ύπνο μας. Αντιμετωπίζοντας τις αιτίες που τον προκαλούν, θα μπορέσουμε να απαλλαγούμε από αυτόν σε σύντομο χρονικό διάστημα. Καλό θα ήταν, παράλληλα να αποφεύγουμε τα άτομα που βήχουν, να μην παραμένουμε ώρα σε κλειστούς χώρους, να μην πιάνουμε τη μύτη ή το στόμα μας με χέρια που δεν έχουμε απολυμάνει και, φυσικά, να εμβολιαζόμαστε, ιδιαιτέρως αν ανήκουμε σε κάποια ευπαθή ομάδα.